Inleiding | Logboek Nadine | Info Havens | Route Nadine |
Voorbereiding | Weerberichten | Verslag | Waypoints |
Engelse Oostkust
In de zomer van 2001 zeilden we met de Nadine langs de oostkust van Engeland. Bekende plaatsen en rivieren werden bijgeschreven in het logboek. Als voornaamste reisdoelen hadden we Southwold, de rivieren Deben, Orwell en de Thames op ons verlanglijstje staan. Op deze pagina doen we verslag van onze belevenissen en delen we de informatie die we onderweg verzamelden. Op het kaartje onder route Nadine kunnen de bezochte gebieden worden "aangeklikt" om bij het betreffende verslag en informatie te komen.
Een oversteek laat zich niet makkelijk plannen, als zeiler ben je nu eenmaal afhankelijk van het weer. Wij hadden echter geluk en in ons eerste vakantie weekend konden we in een rustig weer periode gelijk oversteken. Met zeezeilen moet je de goede zeildagen gelijk gebruiken is ons motto; uitrusten - bijkomen kan altijd nog in de dagen dat je verwaaid ligt.
De oversteek bracht ons in Lowestoft vanwaar we geleidelijk naar het zuiden zakten. Dit gaf ons het voordeel dat de grote oversteek (Den Helder - Lowestoft; 31 uur) aan het begin van de vakantie zat en de kleine oversteek (Ramsgate - Belgie; 10 uur) aan het einde. Helaas hadden we hierdoor dan langs de kust vaak stroom tegen. Afgaand tij op de rivieren gaat namelijk gepaard met een noordelijke stroming langs de kust.
![]() | ![]() |
Zuidelijke stroming langs kust HW-5 tot HW Dover |
Noordelijke stroming langs kust HW+1 tot HW+6 Dover |
Route Nadine
Kaartje van de gehele tocht.
Aanklikken van de cirkels opent een nieuw scherm met het verslag.
Waypoints
Onderstaande waypoints hebben we tijdens onze tocht gebruikt. We hebben ze overgenomen uit "The MacMillan Reeds - Nautical Almanac - 2000" en ze zijn gebaseerd op OSGB 36 datum. De waypoints zijn boeien die het veilige vaarwater tussen de zandbanken markeren. Wees er op bedacht dat de zandbanken van positie kunnen veranderen en dat de boeien dan verlegt worden.
Naam Noord Oost Aldeburgh Ridge By 52° 6,82' 1° 37,60' Barnard E Lt By 52° 25,11' 1° 46,50' Bench Head Lt By 51° 44,66' 1° 1,20' Columbine By 51° 24,23' 1° 1,45' Eagle Lt By 51° 44,10' 1° 3,92' East Last Lt By 51° 24,00' 1° 12,28' Holm S lt By 52° 27,17' 1° 47,25' Holm SW Lt By 52° 28,00' 1° 47,28' Maplin Lt By 51° 34,00' 1° 2,40' Maplin NE Lt By 51° 37,43' 1° 4,90' Maplin Bank Lt By 51° 35,47' 1° 4,80' Margate SE Lt By 51° 24,04' 1° 20,50' Margate S Lt By 51° 23,80' 1° 16,75' Medusa Lt By 51° 51,20' 1° 20,46' Nase Lt Bn 51° 45,75' 0° 54,88' Newcome E Lt By 52° 28,48' 1° 49,32' Newcome Sand Lt By 52° 26,40' 1° 47,15' Pye End Lt By 51° 55,00' 1° 18' Spile Lt By 51° 26,40' 0° 55,80' Stanford Lt By 52° 27,33' 1° 46,78' Stone Banks By 51° 51,00' 1° 35' Wallet Spitway Lt By 51° 42,83' 1° 7,42' Whiting Ne Lt By 52° 3,77' 1° 33,88' Whiting SW Lt By 52° 1,10' 1° 30,90' Woodbridge Haven By 51° 58,15' 1° 23,90'
Bezochte havens
We maakten 27 overnachtingen in 21 verschillende "havens" tijdens deze tocht. Engeland staat bekend om zijn dure havens, en dat klopt ! Wij betaalden in de Engelse havens gemiddeld Dfl 43,78 (Euro 19,90) en buiten Engeland Dfl 21,55 (Euro 9,80). Door gebruik te maken van moorings en van remmingen daalde de gemiddelde kosten per overnachting over de gehele vankantie tot Dfl 26,31 (Euro 11,96).
We raden iedereen aan om een bijbootje mee te nemen op trips naar Engeland. Er zijn veel moorings en anker mogelijkheden, waardoor een bezoek aan Engeland weer goedkoper wordt. Bovendien brengt zo'n bootje weer avontuur in het bestaan.
Overzicht van de bezochte havens, het liggeld dat wij betaalden voor de Nadine (lengte 7,5 meter + 2 personen) en bijzonderheden over de haven.
Haven | liggeld Dfl | Euro | opmerkingen |
Den Oever | 0,00 | 0,00 | thuis haven |
Den Helder | 21,35 | 9,70 | - |
Lowestoft | 40,32 | 18,33 | 3 nachten gebleven |
Southwold | 39,60 | 18,00 | gebruik van wrijfhout noodzakelijk, liggen op de kade klaar. Sterke stromingen en een flink getijde verschil. |
Felixstone ferry | 0,00 | 0,00 | mooring |
Woodbridge | 39,60 | 18,00 | haven achter drempel |
Ipswich - Neptune marina | 32,40 | 14,73 | haven achter sluis, en ze laten het water erg snel in en uit stromen |
Shotley point | 42,84 | 19,47 | haven achter sluis |
Tollesbury | 32,40 | 14,73 | haven achter drempel |
Queensborough | 0,00 | 0,00 | mooring |
Katherine Dock | 65,34 | 29,70 | 2 nachten, haven achter sluis, bediening alleen rond hoogwater bij daglicht |
Gillingham | 45,00 | 20,45 | haven achter sluis |
Faversham spit | 0,00 | 0,00 | 2 nachten, mooring |
Ramsgate | 46,08 | 20,95 | - |
Duinkerke | 23,51 | 10,69 | 2 nachten |
Oostende - Mercator marina | 27,63 | 12,56 | haven achter sluis en bruggen |
Zandkreeksluis | 0,00 | 0,00 | remming |
Ooltgensplaat | 15,25 | 6,93 | haven bereikbaar via smalle geul |
Hellevoetsluis | 13,90 | 6,32 | - |
Stellendam | 27,70 | 12,59 | - |
Scheveningen | 27,20 | 12,36 | - |
Enkhuizen sluis | 0,00 | 0,00 | remming |
Daglog van de tocht.
Voor de hele trip gebruikten we 28 dagen waarvan 23 vaardagen. In de planning hadden we gerekend op circa 30% uitval door slecht weer, gelukkig werd dit dus slechts 17,8%. In totaal werd 736,2 Nm afgelegd met een daggemiddelde van 32 Nm per vaardag. De totale vaartijd was 195 uur en de gemiddelde vaartijd per vaardag was 8:28 uur.
Door wind uit de verkeerde richting, te weinig wind, of stroom tegen hebben we helaas heel wat uurtjes de motor bij gehad. Op basis van het brandstof verbruik schat ik zo'n 75 uur, dat is bijna 40% van de totale vaartijd.
Datum | van | naar | Nm | Start | Eind | Duur |
14-07-01 | Den Oever | Den Helder | 13.1 | 13:30 | 17:45 | 4:15 |
15-07-01 | Den Helder | Lowestoft | 133.1 | 5:40 | 13:00 | 31:20 |
19-07-01 | Lowestoft | Southwold | 10.8 | 6:45 | 9:20 | 2:35 |
20-07-01 | Southwold | Felixstone ferry | 28.3 | 11:15 | 20:30 | 9:15 |
21-07-01 | Felixstone ferry | Woodbridge | 8.6 | 10:00 | 12:15 | 2:15 |
22-07-01 | Woodbridge | Ipswich | 24.2 | 12:00 | 20:15 | 8:15 |
23-07-01 | Ipswich | Shotley point | 9.9 | 13:00 | 18:15 | 5:15 |
24-07-01 | Shotley point | Tollesbury | 38.4 | 9:30 | 16:15 | 6:45 |
25-07-01 | Tollesbury | Queensborough | 46.1 | 4:30 | 17:30 | 13 |
26-07-01 | Queensborough | Katherine Dock | 35.4 | 10:05 | 19:50 | 9:45 |
28-07-01 | Katherine Dock | Gillingham | 44.7 | 7:30 | 18:00 | 10:30 |
29-07-01 | Gillingham | Faversham point | 27.1 | 12:30 | 19:30 | 7:00 |
30-07-01 | Faversham spit | Faversham spit | 6 | 7:40 | 10:00 | 2:20 |
31-07-01 | Faversham spit | Ramsgate | 29.2 | 9:15 | 16:20 | 7:05 |
1-08-01 | Ramsgate | Duinkerke | 44.6 | 10:10 | 20:45 | 10:35 |
3-08-01 | Duinkerke | Oostende | 25.5 | 11:45 | 17:15 | 5:30 |
4-08-01 | Oostende | Zandkreeksluis | 45.5 | 9:30 | 22:30 | 13:00 |
5-08-01 | Zandkreeksluis | Ooltgensplaat | 30.9 | 10:50 | 22:00 | 11:10 |
6-08-01 | Ooltgensplaat | Hellevoetsluis | 16.5 | 10:15 | 14:20 | 4:05 |
7-08-01 | Hellevoetsluis | Stellendam | 3.9 | 14:00 | 15:00 | 1:00 |
9-08-01 | Stellendam | Scheveningen | 29,3 | 8:40 | 15:15 | 6:35 |
10-08-01 | Scheveningen | Enkhuizen sluis | 68,1 | 8:00 | 2:00 | 18:00 |
11-08-01 | Enkhuizen sluis | Den Oever | 17.0 | 9:30 | 15:00 | 5:30 |
Vrijdag 13 juli - Zaterdag 14 juli: Den Helder - LowestoftVerslag van de tocht
De eerste dag van de vakantie wordt besteed aan de laatste klusjes voor vertrek. Ernie stouwt de Nadine vol. Engeland is duur dus we nemen zoveel mogelijk eten mee. Zowel aan bakboord als aan stuurboord worden in de kastjes versnaperingen voor onderweg opgeborgen. Zo is er altijd wat te snoepen vanuit de kastjes aan de lage kant. De "grabbag" vullen we met veldflessen vers water, vuurpijlen, suikerrijke versnaperingen, blikjes sardine en hardkecks. Een extra jerrycan brandstof van 20 liter krijgt zijn plaats in de bakskist, de Genua schuift door naar de punt van de kajuit. De tassen zijn leeg, alle hoeken en gaten zijn gevuld, we zijn er klaar voor.
De weerkaarten laten zien dat er een korte periode van rustig weer aankomt. Eigenlijk nog wat vroeg in de vakantie, maar het lijkt erop dat we deze kans niet ongebruikt voorbij moeten laten gaan. Een lage drukgebied met harde wind naderd Engeland alweer. We varen zaterdags in de regen naar Den-Helder en plannen een vroeg vertrek met het eerste uitgaande water.
Zondag 15 juli - Maandag 16 juli
In de nacht waait het nog onheilspellend en met niet veel vertrouwen in wat de dag zal brengen worden we om 04.15uur gewekt door het gepiep van mijn horloge. We zijn bezorgd of de wind nu echt wel gaat liggen zoals de weerkaarten aangeven. We roepen VC Den Helder op voor een weersverwachting. Op de vraag voor welk gebied antwoord ik "Noordzee". Helaas blijkt dat niet het juiste "vocabulaire" te zijn, een onsamenhangend antwoord volgt dat meer de actuele situatie beschrijft dan een echt weerbericht. 10 minuten later roept een echte zeeman VC Den Helder en vraagt het weersvooruitzicht voor de districten "Humber en Thames". "Zuidwest 3 tot 4 later afnemend en ruimend naar west" - meldt VC Den Helder. Dat is wat we weten wilden, helaas niet bezeilbaar maar wel bevaarbaar !
Om 05.40 starten we de motor en verlaten Den Helder, op naar Lowestoft. In de ochtend hebben we de ebstroom mee en met de Genua erbij kan de motor uitblijven. Na de koffie wordt de wind steeds minder en staat ook steeds meer tegen, de motor gaat weer bij. De GPS is inmiddels volgestopt met alle waypoints, klusjes worden uitgesteld tot na de vakantie dus alle tijd om te vissen. Binnen een halfuur liggen er twee verse makrelen in de kuip. Heerlijk voorafje: gestoofde makreel met peper en laurier !
Om 19.05 luisteren we op VHF 23 nog naar een slecht te ontvangen Nederlandse kustwacht met het weersbericht. Op dat moment zijn we circa 33Nm van de Nederlandse kust. De brandstof tank wordt bijgevuld, een kleiner fok slaan we aan als voorbereiding op de nacht.
Lowestoft varen we via de zuid appraoch aan. Boeien met bekende namen uit de briefings van de Toerzeilers Lowestoft rally passeren we terwijl de contouren van Lowestoft steeds helderder worden. Vlak voor de haveningang komt er een flinke bui vanaf land in zicht, snel heisen we ons in de zeilpakken en de bui barst los. Het dek en de kuip liggen onder een dunne laag hagelstenen, het zicht neemt af tot minder dan 100 meter. Ik roep de havendienst met het verzoek om binnen te mogen lopen en vraag naar bijzonderheden. In tegenstelling tot wat het weer uitstraald worden we van harte welkom geheten en mogen we binnen varen. Bijna op de tast koersen we op de haveningang aan.
In de jachthaven gaan we op zoek naar een ligplaats, we leggen even vast aan de bunkerkade maar de havenmeester informeert ons vriendelijk dat er betere plaatsen zijn. We scharrelen verder, en realiseren ons nu pas dat we de Ginals (ploegleider vanuit Den Helder bij de Toerzeilers Lowestoft rally 2000) voorbij gevaren zijn. Cees en Tineke staan al aan dek om onze lijnen aan te pakken. Even later krijgen we een heerlijke kop soep in handen en kletsen bij over de tocht. Leuk zo'n "thuiskomst" ontvangst na een 31 uur varen.
Maandag 16 juli - Woensdag 18 juli: verwaaid in Lowestoft
Het clubgebouw van de Norfolk & Suffolk Yacht Club is een historisch gebouw, de sanitaire voorzieningen in het hoofdgebouw dateren uit vroeger tijden maar worden prima onderhouden. Bloemetjes gordijnen, kaptafel en vaasje bij de dames douche en een glimmend gepoetste stortbak bij de heren.
De eerste dagen is het weer slecht en blijven we verwaaid liggen in Lowestoft. Goede gelegenheid om het achterland te verkennen. Bij het bezoek aan het Maritime museum ontdekken we het naambordje van het schip, de Togo , van mijn neef. De gidsen, gepensioneerde zeelieden, praten honderd uit over vroeger tijden. In de stadsbibliotheek bekijken we via internet de weerkaarten. We kunnen nog een dagje uit. Met een goedkoop busretour gaan we naar Norwich. Wandelen door de stad en bezoeken de kathedraal.
Donderdag 19 juli: Lowestoft - Southwold
In de ochtend zeilen we met stroom mee van Lowestoft naar Southwold. In Southwold moeten we voor het eerst afmeren op stroming en op getijde en om het feest compleet te maken langs palen. Wat zijn we in Nederland toch verwend met al die drijvende stijgers ! Een vriendelijke Engelsman staat ons bij met raad en daad. Het door mij als loopplank begroette stuk hout is dus een wrijfhout. Na wat puzzelen ligt de Nadine keurig afgemeerd. De rest van de dag besteden we aan een wandeling naar het schilderachtige Southwold. We genieten van het uitzicht op zee, zwaaien naar de Ginals die 's-middags voorbij zeilt op het fok. Tijdens een regenbui schuilen we in de leeszaal voor zeelieden.
Bij terug komst in de haven hebben we buren gekregen. Het is de solo zeiler John Didden met zijn Alouette, een lokale zeiler uit het Blackwater area. De forse wind en metaalmoeheid bezorgde hem een gebroken mast. Hij zeilt al jaren solo rond in dit gebied met zijn ongestaagde tweemaster. Tot vandaag ging alles goed, nimmer had hij voor zichzelf gevoeld dat zeilen een risico in zich had. De belevenissen van de gebroken mast, het binnenboord heisen van de tuigage en de realisatie solo te zijn met een klein bootje met een buitenboord hebben hem aan het denken gezet. We kletsen tijdens het eten en laat in de avond over zeilen, zijn onfortuinlijke tocht die gelukkig goed afliep en natuurlijk over welke mooie plekjes we zeker moeten bezoeken. John deelt zijn proviand uit, de gebroken mast heeft een einde gemaakt aan zijn zeiltrip. Morgen komen kenissen hem met een trailer ophalen.
Vrijdag 20 juli - Zaterdag 21 juli: Southwold - river Deben - Woodbridge
Rond HW vertrekken we uit Southwold. De rivier stroomt al weer richting zee. Onervaren als we zijn vergeten we de motor bij te zetten in zijn achteruit. Zodra de landvasten los zijn schieten we voorruit, met een ruk aan de helmstok en Ernie die de punt wegduwt ontwijken we de afgemeerde boten voor ons. We zijn vertrokken voor we er erg in hebben en zonder een gepast afscheid laten we John, Alouette en Southwold achter ons. Volgens planning komen we circa 4 uur voor HW aan bij de monding van de Deben. Voor de monding van de Deben liggen een aantal grindbanken die regelmatig van positie veranderen. Jaarlijks wordt er daarom nieuw kaart materiaal gemaakt dat voor 1 pond te koop is bij "Small craft deliveries ltd." in Woodbridge, maar ja dan ben je er dus al. Vele engelsen die we onderweg tegenkwamen boden ons een gratis copietje aan. Hiernaast een detail van de monding. Wij begonnen de invaart 4 uur voor HW. De aanwijzingen die wij kregen:
|
![]() |
Aan de moorings bij Faversham spit hebben we een dagje geluierd. In de morgen zijn we met inkomend HW Faversham Creek ingevaren. Het water is dan net diep genoeg voor een boot met een diepgang tot 150-200cm. De spaarzame beboeiing en de oeverbeschoeingen verraden waar de geul loopt. Na een paar meanders denk je de "swing" te pakken te hebben tot je overmoedig vast loopt. Waakzaam de fishfinder volgen, langzaam varen, turen naar stromingsrimpels op het water en wat geluk voorkomen dat je uit de geul loopt. Het kwelderlandschap en de uitstraling van Faversham maken het de moeite waard. Voor wie het durft kan zelfs zijn scherpe jacht in de modder laten zakken en een tij overblijven. Aanwijzingen:
|
Luchtfoto van het laatste stuk bij laagwater: ![]() Folder "Faversham Creek navigation Guide" zie ook de detail kaart hieronder. |
![]() |
![]() |
![]() |
Op het fok lopen we Oostende binnen |
Lekker "thuis" mosselen eten in de kuip |
Mosselen, groente, witte wijn, herbes de provence |
![]() |
![]() |
![]() |
Uitzicht vanuit kuip naar achter |
In de rust van de avond door het kanaal van Walcheren |
Op zeil over het Veerse meer laat in de avond is het lekker stil en met een warm bordje eten ! |
![]() |
![]() |
Invaart van Ooltgensplaat | Nadine in de havenkom van Ooltgensplaat |
![]() |
![]() |
Historisch pand aan de haven met gedenksteen |
Het waterpeil kwam tijdens de ramp net onder de eerste zaailing van de Nadine |
![]() |
![]() |
![]() |
Uittocht uit Schevingen | Op het NZ-kanaal ontmoeten we een cruise schip |
Met de wind pal van achter gaan we passaat zeilend door het NZ kanaal, 2 fokken op 1 stag |
![]() |
![]() |
Na zessen is het stil in de Oranje sluizen |
De rust en service van de sluizen bij Enkhuizen, om 02:00 uur 's-nachts worden we als enigste geschut |